Anayasa Mahkemesi'nin 20.10.2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan bireysel başvuru kararı ile memurların ihraçları veya disiplin cezalarına ilişkin ceza mahkemelerinin beraat kararlarına karşı idare mahkemelerinin disiplin cezasını hukuka uygun bulunmasının; yani ceza mahkemeleri ile idare mahkemelerinin birbirine aykırı kararlar verilmesinin masumiyet karinesinin ihlali olduğuna hükmetmiştir.
Memurlar hakkında, bir eylem nedeniyle hem ceza davası hem de disiplin cezası uygulanabilmektedir. Ceza davası adli bir süreç olmakla birlikte, bundan bağımsız olarak idarece disiplin cezası verilebilmekte ve bu disiplin cezasına karşı açılan idari davalarda ise ceza davasından bağımsız olarak eylemin disiplin cezasını gerektirip gerektirmediğine ilişkin yargılama yapılmaktadır.
Süreç içerisinde ceza mahkemesi beraat kararı verse dahi, idare mahkemeleri disiplin cezasının iptaline karşı ret kararları verebilmektedir. Bu halde ise kişi suçsuz olduğunu ceza mahkemesinde ortaya koymasına rağmen, idare mahkemesi kararı nedeniyle üzerinde suçu işlediğine yönelik bir algı oluşmaktadır. Bu durum ise açıkça masumiyet karinesini ihlal etmektedir .
Nitekim, gündemde olan pek çok ihraca ilişkin davalarda kişi ceza mahkemesinden beraat kararı alsa da, idarece beraat kararının hangi maddeden olduğuna yönelik hukuka uygun olmayan bir değerlendirme yapılmaktadır. Böyle bir değerlendirme yapılmasının hukuki bir yönü olmadığı gibi kişileri ciddi anlamda da mağdur etmektedir.
Sonuç olarak, Anayasa Mahkemesi kararı ile idare mahkemelerinin ceza mahkemelerinin beraat kararlarını gözetmeksizin iddia edilen eylem işlenmişcesine davayı görmesi hukuki olmayıp disiplin cezasının incelenmesini de buna göre yapmalıdır.
Kararda özellikle şu bölüm önemlidir:
"59. Ayrıca Ceza Mahkemesinin ulaştığı kanaatin isabetli olmadığının veya hatalı olduğunun düşünülmesinin, İdare Mahkemesinin başvurucunun masumiyetine saygı gösterme yükümlülüğünü ortadan kaldırmadığı vurgulanmalıdır. Ceza Mahkemesi kararındaki isabetsizlik masumiyet karinesine istisna getirilmesini gerektiren bir durum değildir. Masumiyet karinesine saygı gösterilmesindeki kamusal yarar, bazı durumlarda haksızlık teşkil eden fiili işleyenin disiplin yönünden yaptırımsız kalmasını bile haklılaştıracak derecede önemlidir."
Anayasa Mahkemesi ilgili kararın tamamı için tıklayınız.
İdare Mahkemeleri Beraat Kararlarını Gözetmelidir (Masumiyet karinesi ihlali)
Comments