Ceza Davasında Suç Vasfının Değişmesi ve Ek Savunma Hakkı

Ceza yargılamalarında çokça karşılaşılan durumlardan biri de suç vasfının değişmesi ve bu halde ek savunma hakkı verilmesidir.

Ceza Davasında Suç Vasfının Değişmesi | Av. Feyzullah ALTAŞ

Ceza muhakemeleri kanununun "Suçun niteliğinin değişmesi" başlıklı 226. Maddesinde:

"Madde 226 – (1) Sanık, suçun hukukî niteliğinin değişmesinden önce haber verilip de savunmasını yapabilecek bir hâlde bulundurulmadıkça, iddianamede kanunî unsurları gösterilen suçun değindiği kanun hükmünden başkasıyla mahkûm edilemez.

(2) Cezanın artırılmasını veya cezaya ek olarak güvenlik tedbirlerinin uygulanmasını gerektirecek hâller, ilk defa duruşma sırasında ortaya çıktığında aynı hüküm uygulanır.

(3) Ek savunma verilmesini gerektiren hâllerde istem üzerine sanığa ek savunmasını hazırlaması için süre verilir.

(4) Yukarıdaki fıkralarda yazılı bildirimler, varsa müdafie yapılır. Müdafii sanığa tanınan haklardan onun gibi yararlanır. " hükmü yer almıştır.

Suç vasfının değişmesi, sanığın iddianamede cezalandırılması istenen hükümlerden değil de, sanığa isnat edilen eylemin bu hükme uymaması ve başka bir ceza maddesine uyması halidir.

Örnek vermek gerekirse, örgütlü suçlar kapsamında örgüt üyeliğinden dava açılan bir sanığa, mahkemenin aslında sanığın eylemlerinin örgüte üyelik değil de, örgütün hiyerarşik yapısına dahil olmaksızın bilerek veya isteyerek yardım etme suçundan yargılamak istemesi halinde suç vasfı değişmektedir.

Mahkemenin dava açıldıktan sonra iddianamede yer almayan bir suç ile yargılama yapmak istemesi halinde sanık ve müdafine ek savunma hakkı verilmelidir. Söz konusu hüküm gereğince bu savunma hakkı yasal bir zorunluluktur.

İddianamede anlatılan ve kapsamı belirlenen olayın dışında bir fail ve fiilin yargılanması söz konusu olduğunda, suç duyurusunda bulunulması ve iddianameyle dava açılması halinde gerekli görülürse her iki iddianameyle açılan davaların birleştirilmesi yoluna gidilebilecektir.

Yargıtay da pek çok kararında, suç vasfının değişmesi halinde ek savunma hakkının verilmemesi nedeniyle bozma kararı vererek dosyayı ilk derece mahkemesine geri göndermektedir.

Ceza davasında suç vasfının değişmesi ve ek savunma hakkı, kişilerin iddianamede görmediği bir suçtan yargılanmasına neden olabilmekte olup, değişen suç niteliğine göre ayrı bir savunma yapmak gereklidir.

Ceza Davasında Suç Vasfının Değişmesi ve Ek Savunma Hakkı